Το Μήνυμα

Στο λιμάνι της Τήνου, στις 15 Αυγούστου του 1940 δεν τορπιλίστηκε μόνο το καταδρομικό Έλλη. Τορπιλίστηκε και η πολιτική ουδετερότητας. Αυτό το βαθύτερο νόημα της θλιβερής επετείου, που αποτέλεσε το προανάκρουσμα της επιθέσεως της φασιστικής Ιταλίας εναντίον της χώρας μας.

Είναι γνωστό ότι η Ελλάς δεν ανήκε τότε σε κανένα συνασπισμό κρατών. Δεν είχε κανένα λόγο και κανένα συμφέρον να εμπλακεί στο μακελειό που εξαπέλυσε ο Άξονας. Και τήρησε σχολαστικά πολιτική ουδετερότητας αποφεύγοντας κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να χρησιμεύσει σαν πρόσχημα επιθέσεως εναντίον μας. Πρόκειται όμως για μια εσφαλμένη πολιτική. Δεν  είναι αρκετό να δηλώσει ένα κράτος ότι θέλει να μείνει ήσυχο για να το αφήσουν ήσυχο οι άλλοι. Η πολιτική της ουδετερότητας δεν αποτελεί εγγύηση ανεξαρτησίας, ασφάλειας και ειρήνης.

Όπως δίδαξε και η παλαιότερη και η σωστή ιστορική πείρα, οι ουδέτερες χώρες θεωρούνται εύκολη λεία και γίνονται συχνά θύματα επιδρομών. Οι δυνάμεις που έχουν επεκτατικά σχέδια δεν σέβονται τίποτα. Και τα πρώτα θύματα τους είναι οι ουδέτερες χώρες γιατί ακριβώς είναι πιο ευάλωτες.

Αυτό συνέβη και κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ελλάς, όπως και άλλες ουδέτερες χώρες της Ευρώπης, δέχτηκε από τους πρώτους την επίθεση του Άξονος και υπέστη τα δεινά μιας εφιαλτικής κατοχής. Παρόμοια ήταν η τύχη των Κάτω Χωρών και της Νορβηγίας που δέχθηκαν την επίθεση των ναζιστών, της Φινλανδίας και των Βαλτικών κρατών που δέχθηκαν την επίθεση της Σοβιετικής Ένωσης και τέλος και της Πολωνίας που της επιτέθηκαν και οι δύο ολοκληρωτικές δυνάμεις και την μοίρασαν μεταξύ τους.

Ο τορπιλισμός της Έλλης ήταν μια από τις πρώτες κινήσεις στη σκακιέρα του πολέμου που έμελλε να την ακολουθήσει μετά δύο μήνες η απροκάλυπτη πλέον ιταλική επιδρομή.  Ο Μουσολίνι την πραγματοποίησε είτε για να μας πτοήσει και να αποδεχτούμε το τελεσίγραφο που θα μας επέδιδε αργότερα, είτε για να ξεσηκωθούμε και να εμφανιστούμε εμείς ως επιτιθέμενοι.

Η Ελλάς έκρυψε τα θραύσματα της τορπίλης, δεν απάντησε στην πρόκληση. Διατήρησε την ψυχραιμία της, ελπίζοντας ως την τελευταία στιγμή, ότι ίσως αποφύγει τον πόλεμο. Αλλά η μοίρα της είχε σφραγισθεί. Ο Άξονας είχε αποφασίσει την κατάληψη της. Του ήταν αναγκαία για τα μελλοντικά του σχέδια. Γι' αυτό άλλωστε όταν η φασιστική Ιταλία απέτυχε να καταλάβει την Ελλάδα, επενέβη η ναζιστική Γερμανία.

Αν όμως όλες οι απειλούμενες από τον Άξονα χώρες της Ευρώπης είχαν ενώσει εγκαίρως τις δυνάμεις τους σ' ένα κοινό ισχυρό αμυντικό μέτωπο, όχι μόνο ο τορπιλισμός της Έλλης και η επίθεση εναντίον της Ελλάδας, αλλά και αυτός ο παγκόσμιος πόλεμος ίσως να μην είχαν γίνει ποτέ.

Το μήνυμα του τορπιλισμού της Έλλης αποκτά σήμερα μια δραματική επικαιρότητα. Μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο πολλές χώρες έχασαν την ανεξαρτησία τους γιατί θέλησαν να μείνουν ουδέτερες στην αντίθεση που κρίνει σήμερα τις τύχες της ανθρωπότητας. Δηλαδή την αντίθεση μεταξύ Ανατολής και Δύσεως.