Η νέα κυβέρνηση και το παλιό οικονομικό και κοινωνικό αδιέξοδο

Οι εκλογές της 17ης Ιουνίου ανέδειξαν μια κυβέρνηση συνεργασίας η οποία, επί της ουσίας, θα προσπαθήσει να συνεχίσει την εφαρμογή του Μνημονίου, εξαπατώντας ταυτόχρονα τον ελληνικό λαό ότι δήθεν το «επαναδιαπραγματεύεται».

 

Η νέα κυβέρνηση θα βρεθεί σύντομα μπροστά στα ίδια μνημονιακά αδιέξοδα
που αντιμετώπισαν και οι δύο προηγούμενες κυβερνήσεις.
Από κει και πέρα, όλα εξαρτώνται από την δική μας αγωνιστική ετοιμότητα



Με τα Μνημόνια, αυτό που επιδιώκεται επισήμως είναι η επίλυση τριών προβλημάτων (χρέος, έλλειμμα, μειωμένη «ανταγωνιστικότητα») με παροχή νέων δανείων από την Τρόικα συν «κούρεμα» των παλιών, για να καταστεί (υποτίθεται) βιώσιμο το εξωτερικό χρέος της Ελλάδας χωρίς η χώρα να αναγκαστεί να κηρύξει (επισήμως) στάση πληρωμών. Και, παράλληλα, με δραστική μείωση των κρατικών δαπανών, αύξηση των κρατικών εσόδων (βλ. χαράτσια) και εσωτερική υποτίμηση (μείωση μισθών και τιμών, αλλά εμείς ξέρουμε ότι πέφτουν μόνο οι μισθοί), για να μπορεί το ελληνικό κράτος να καλύπτει τις ανάγκες του χωρίς να δανείζεται, να προσελκυστούν επενδύσεις και να αυξηθούν οι εξαγωγές.

Ποια από όλες αυτές τις παραμέτρους του Μνημονίου θα μπορούσε να «επαναδιαπραγματευθεί» ουσιαστικά η νέα κυβέρνηση, χωρίς να τιναχθεί στον αέρα η λογική του; Η μείωση φορολογικών συντελεστών, στην οποία επιμένει για παράδειγμα ο Σαμαράς, από μόνη της δεν πρόκειται να προκαλέσει καμιά ανάκαμψη της οικονομίας (ας αφήσουμε ότι οι επιχειρηματίες δεν θα τη μετακυλήσουν στις τελικές τιμές). Ενώ είναι σοφές ότι οι «πιστωτές» (και υπογείως και τα ντόπια μεγαλοκαπιταλιστικά συγκροτήματα) θα επιμείνουν και σε νέες μειώσεις μισθών, αφού ο μόνος τρόπος που ξέρουν για να «σηκωθεί» μια οικονομία που έχουν ρίξει στα τάρταρα είναι το κόστος εργασίας να πέσει τόσο χαμηλά ώστε να λειτουργεί ως ένα ισχυρό κίνητρο για επενδύσεις (δίπλα σε τόσα αντικίνητρα). Από την άλλη, η «επιμήκυνση» για την οποία μιλάνε πολλοί τελευταία όχι μόνο δεν συνιστά αλλαγή του Μνημονίου, αλλά σημαίνει εφαρμογή της ίδιας πολιτικής για δύο επιπλέον χρόνια, με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα «λειτουργήσει».

 

Όμως, ποτέ δεν πρόκειται να λειτουργήσει κάτι που ήδη έχει αποτύχει παταγωδώς. Το Μνημόνιο δεν απέτυχε για λόγους «κακής εφαρμογής», αλλά επειδή ήταν από την αρχή ένα παράλογο σχέδιο. Ήταν εντελώς σίγουρο ότι η συνδυασμένη εφαρμογή όλων αυτών των μέτρων σε μια χώρα με μη διαχειρίσιμο εξωτερικό χρέος και με μια οικονομία σε μεγάλο βαθμό εξαρτώμενη από την εσωτερική κατανάλωση και τον εύκολο δανεισμό, θα οδηγούσε σε μια κολοσσιαία ύφεση (αυτό ακριβώς που βιώνουμε τώρα), η οποία θα έριχνε συνεχώς έξω τα «νούμερα» και θα μεταδιδόταν σαν ιός στην υπόλοιπη Ευρώπη.

 

Οι μόνες πραγματικές επιλογές (εντός του καπιταλισμού και της Ευρωπαϊκής Ενωσης πάντα) θα ήταν ή η ριζική θεραπεία του προβλήματος του χρέους (στάση πληρωμών του εξωτερικού χρέους ή μονομερές κούρεμα π.χ. 75% από την πρώτη στιγμή) ή η αποφυγή της ύφεσης, με απαίτηση προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να υποτιμήσει το ευρώ, να ρίξει τα επιτόκια και να χρηματοδοτήσει απευθείας τα κράτη-μέλη.

 

Τροικανοί και ελληνικές κυβερνήσεις δεν έκαναν, φυσικά, ούτε το ένα ούτε το άλλο. Και αυτό γιατί πίσω από τους διακηρυγμένους στόχους του Μνημονίου υπήρχε και κάποιος άλλος, ο πραγματικός: η διάσωση τόσο των ξένων πιστωτών όσο και της ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης, η οποία έχει βγάλει όλο το χρήμα στο εξωτερικό και δεν θα το ξαναφέρει πίσω παρά μόνο αν η Ελλάδα γίνει όπως τη θέλουν: μια χώρα με ένα πάμφθηνο, χωρίς δικαιώματα και απολύτως υποταγμένο εργατικό δυναμικό. Και συμπληρωματικά, με μια διαλυμένη μικροαστική τάξη, ώστε να ανοίξουν όλες οι «αγορές» για μονοπωλιακή εκμετάλλευση.

 

Στη λογική όλων των παραπάνω, η νέα μνημονιακή κυβέρνηση, η κυβέρνηση Σαμαρά, όπως ακριβώς και οι δύο προηγούμενες (Γ. Παπανδρέου και Παπαδήμου), θα προσκρούσει πολύ σύντομα στο ίδιο αδιέξοδο του Μνημονίου και θα βρεθεί αντιμέτωπη με το ίδιο δίλημμα: ή να θέσει σε εφαρμογή μεθόδους εμφυλίου πολέμου ή να πέσει. Το τι θα «επιλέξει», θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την αποφασιστικότητα της εργατικής μας τάξης να αποτρέψει την εξόντωση της.

 

Πάρις Δάγλας