Οι ΜΚΟ σε ρόλο οδοστρωτήρα εργατικών δικαιωμάτων

Στη «νομιμοποίηση» και μονιμοποίηση της αθλιότητας των προσλήψεων στο δημόσιο μέσω των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) προχωράει η υπηρεσιακή κυβέρνηση, βαδίζοντας στα χνάρια των  «κυβερνήσεων του μνημονίου».

Με κοινή εγκύκλιο που υπέγραψαν οι υπουργοί Εσωτερικών Α. Μανιτάκης, Διοικητικής Μεταρρύθμισης Π. Αποστολίδης και Εργασίας Α. Ρουπακιώτης ανοίγει ο δρόμος για δεκάδες χιλιάδες προσλήψεις σε φορείς και οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα και κυρίως στους ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού.

Πρόκειται για την αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς *ΕΣΠΑ) της περιόδου 2007 – 2013. Η υιοθέτηση αυτής της πολιτικής και από την υπηρεσιακή κυβέρνηση αποκαλύπτει ότι οι αντιδραστικές τομές που έχουν πραγματοποιηθεί στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων έχουν βαθιές ρίζες  και η ανατροπή τους μόνο εύκολη υπόθεση δεν είναι.

Η παγίωση ενός καθεστώτος προσλήψεων μέσω ΜΚΟ για εξαιρετικά περιορισμένο χρονικό διάστημα, με μισθούς εξαθλίωσης και χωρίς ασφαλιστική κάλυψη εγείρει σοβαρά ερωτήματα. Αφενός εξαιτίας της αναξιοπιστίας των ΜΚΟ και άλλων «σωματείων» τα οποία εμπλέκονται στην υπόθεση και νέμονται κοινοτικά κονδύλια εκμεταλλευόμενοι την εκρηκτική ανεργία και την απόγνωση εκατομμυρίων ανθρώπων.

Αφετέρου οι καταδικασμένες αυτές πρακτικές που παρακάμπτουν επί της ουσίας ακόμη και όργανα όπως το ΑΣΕΠ, με την όποια διαφάνεια επιχειρούσε να εξασφαλίσει, δημιουργούν θεσμικά προβλήματα  και εύλογες καταγγελίες για προεκλογικές σκοπιμότητες. Το βασικότερο όλων φυσικά είναι η πλήρης απαξίωση της εργασίας, η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων στο μέγιστο βαθμό και η προβολή αυτής της κατάστασης ως μοναδικής διεξόδου για την αντιμετώπιση του τεράστιου ζητήματος της ανεργίας.

Όπως προβλέπεται, φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα μπορούν να προσλάβουν προσωπικό και συγκεκριμένα ανέργους, προκειμένου να καλυφθούν ανάγκες και δράσεις κοινωφελούς χαρακτήρα συμπραττόντων φορέων, ανάμεσά τους και των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού. Σε αυτό το πλαίσιο δεκάδες ΜΚΟ με τουλάχιστον αδιαφανές ή και σκοτεινό παρελθόν και ιστορικό έχουν στήσει χορό εκατομμυρίων και επιδιώκουν να επωφεληθούν από το καθεστώς που εισήγαγε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με το νόμο 4024/2011 (άρθρο 36 παρ. 4). Από τις αρχές του 2012 έχουν σταλεί στο ΑΣΕΠ από τους δικαιούχους φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα 248 αιτήματα για την κάλυψη 45.152 θέσεων εργασίας κοινωφελούς χαρακτήρα, που αφορούν κυρίως ανάγκες των δήμων.

Για την τήρηση των προσχημάτων η εγκύκλιος αναφέρεται στο  ενδεχόμενο κάλυμμα του προεκλογικού χαρακτήρα τέτοιων προσλήψεων με απαλλακτικό, όπως είναι ευνόητο, τρόπο.  Οι προσλήψεις αυτές, σύμφωνα με την εγκύκλιο, δεν εμπίπτουν στις απαγορεύσεις του ν. 2190/1994 για την προεκλογική περίοδο, καθώς διενεργούνται από φορείς που δεν εντάσσονται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και αφορούν στην υλοποίηση προγράμματος που χρηματοδοτείται ή συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ.

Είναι βεβαίως ένα ζήτημα που σηκώνει αρκετή συζήτηση καθώς είναι νωπές ακόμη οι μνήμες από την πρώτη περίοδο εφαρμογής αυτού του συστήματος, όταν κυβερνητικοί βουλευτές είχαν δημιουργήσει ή εμπλακεί σε ΜΚΟ οι οποίες ουσιαστικά ήταν προέκταση των πολιτικών τους γραφείων. Η δημιουργία ωστόσο ενός νέου δικτύου πελατειακών σχέσεων δεν είχε τα επιθυμητά για τους εμπνευστές τους αποτελέσματα. Κάτι που αποδείχτηκε  στις εκλογές της 6ης του Μάη και την κατάρρευση όχι μόνο του ΠΑΣΟΚ αλλά και της ΝΔ.

Εξάλλου δεν είναι καθόλου αμελητέες οι καταγγελίες για χιλιάδες προεκλογικές προσλήψεις με αυτή τη διαδικασία στο υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Οι καταγγελίες έγιναν  στις 11 Μάιου, λίγες ημέρες μετά τις εκλογές, και έκαναν λόγο για υπέρ – επείγουσες διαδικασίες για την προώθηση των προσλήψεων από ΜΚΟ, με τη σπουδή της Γενικής Γραμματείας του υπουργείου και φυσικά με την  πλήρη συμφωνία συνολικά της,  επίσης εκ των πραγμάτων, υπηρεσιακής κυβέρνησης Παπαδήμου.

Οι  θέσεις αφορούσαν την πρόσληψη ανέργων δικαιούχων για κυλιόμενη εργασία επτά μηνών για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών. Με  εξευτελιστικούς μισθούς  ύψους 411 ευρώ και φυσικά χωρίς ασφάλιση. Μάλιστα στην καταγγελία αυτή προχώρησε και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τ. Κουράκης, ο οποίος έκανε λόγο για εκχώρηση του πολιτισμού στα ιδιωτικά συμφέροντα τα οποία εποφθαλμιούν το χώρο.

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, το ζήτημα έχει πολλές καυτές πλευρές που δεν εξαντλούνται βεβαίως στη διαβεβαίωση ότι το ΑΣΕΠ θα έχει την εποπτεία των διαδικασιών και θα δίνει την έγκρισή του για τις προσλήψεις. Το βασικό ζήτημα για το εργατικό κίνημα είναι η ανατροπή στην πράξη όλων αυτών των νόμων και των εγκυκλίων που επιτρέπουν τη λεηλασία δικαιωμάτων, αγωνιών και ελπίδων. Με ξεκάθαρους στόχους για πλήρη και μόνιμη απασχόληση με αξιοπρεπείς αποδοχές και ασφάλιση για εργαζόμενους, νέους και ανέργους. Σε αυτό το επίπεδο θα κριθούν πολλά το επόμενο διάστημα ασχέτως του εκλογικού αποτελέσματος στις 17 Ιουνίου.  Από αυτήν την άποψη είναι αναγκαία η ενίσχυση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς για να δοθεί και αυτή η μάχη προάσπισης των εργατικών δικαιωμάτων από καλύτερη αφετηρία.